تراکم سنجی یک آزمایش سریع و ساده، تراکم استخوان است که وضعیت استخوان ها مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین تشخیص پوکی استخوان در مرحله اولیه توسعه و تعیین درجه پیشرفت این بیماری و نظارت بر درمان را فراهم می کند.
تست تراکم سنجی استخوان چیست؟
این یک معاینه اشعه ایکس است که امکان ارزیابی تراکم مواد معدنی استخوان را فراهم می کند. تراکم سنجی پروگزیمال فمور و ستون فقرات کمری معمولا انجام می شود. تراکم سنجی برای زنان بالای ۶۵ سال و زنان قبل از یائسگی توصیه می شود. با این حال، گروه افرادی که باید از این آزمایش بهره مند شوند، شامل مردان بالای ۷۰ سال و افرادی با سابقه شکستگی های ناشی از پوکی استخوان نیز می باشد.
چه افرادی نیازمند اندازه گیری تراکم استخوان هستند؟
- زنان بالای ۶۵ سال
- افراد با وزن کم
- افراد بالای ۶۰ سال در معرض خطر پوکی استخوان
- زنان پس از چندین زایمان در مدت زمان کوتاه
- افراد مبتلا به بیماری های ناشی از توده استخوانی کم
- تاخیردر اولین قاعدگی زنان
- کمبود کلسیم و ویتامین D
- پس از شکستگی مچ دست
- پس از شکستگی ستون فقرات
- افراد پس از شکستگی لگن
- زنان در دوران یائسگی
- سیگاری های تنباکو
- مصرف الکل
- افراد مبتلا به پوکی استخوان
چگالی سنجی استخوان چه زمانی ضروری است؟
- شکستگی های مکرر استخوان به خصوص شکستگی استخوان پا و ران
- شکستگی ها، دررفتگی های مرتبط با ناحیه مهره ها
- کمردرد منظم بدون دلیل
- بیماری های دستگاه گوارش، کلیه ها، کبد
- دیابت
اهداف پیشگیرانه انجام چگالی سنجی استخوان کدامند؟
- نظارت بر تراکم استخوان بدن زن در دوران بارداری
- نظارت بر وجود کلسیم و فسفر در بدن در مرحله تشکیل استخوان های لوله ای در جنین
- نظارت بر پیشرفت درمان پوکی استخوان
- بررسی پیشگیرانه وضعیت بافت استخوانی در افراد بالای چهل سال
اهداف پیشگیرانه انجام چگالی سنجی استخوان کدامند؟
فاصله زمانی اندازه گیری تراکم استخوان به چه صورت است؟
آزمایش تراکم مواد معدنی استخوان باید مطابق با توصیه های پزشک معالج انجام شود. افرادی که داروهای پوکی استخوان مصرف می کنند باید در فواصل زمانی منظم، مانند هر یا دو سال یکبار، به اسکن DEXA نیاز داشته باشند.
چگونه برای آزمایش سنجش تراکم استخوان آماده شویم؟
برای تراکم سنجی نیازی به آمادگی خاصی نیست. با این حال، شما نباید قبل از عمل از مکمل کلسیم استفاده کنید. درغیر این صورت نتایج آزمایش نادرست خواهد بود.
قبل از تراکم سنجی، پزشک باید از بیماری های قبلی بیمار مانند دیابت، بیماری های تیروئید و پاراتیروئید مطلع شود. در روز معاینه، از پوشیدن جواهرات و لباس های حاوی عناصر فلزی استفاده نکنید.
مزایای انجام آزمایش تراکم استخوان چیست؟
یک آزمایش سریع و ساده تراکم مواد معدنی استخوان می تواند از بیمار در برابر شکستگی های آینده محافظت کند. بدون درد و غیر تهاجمی است و نه تنها امکان تشخیص هر گونه ناهنجاری در بافت استخوانی را فراهم می کند، بلکه خطر بیماری هایی مانند پوکی استخوان و استئوپنی را نیز تعیین می کند.با انجام آن می توان اقدامات پیشگیرانه لازم را به سرعت انجام داد یا در صورت لزوم، درمان مناسب یک بیماری خاص را انجام داد.
تست سنجش تراکم استخوان چگونه انجام می شود؟
قبل از انجام آزمایشات، بیمار اندازه گیری و وزن می شود و سپس روی میز دستگاه اندازه گیری دراز می کشد. در طول معاینه، باید در موقعیتی قرار بگیرید که در آن احساس راحتی کنید، زیرا باید چندین دقیقه را بدون حرکت سپری کنید. در طول معاینه، ستون فقرات لگن یا کمر شما رادیوگرافی می شود.پرتوهای DXA توسط یک لوله اشعه ایکس مینیاتوری که در زیر صفحه میز قرار داده شده ارسال می شود.یک حسگر ویژه تشعشعات منتقل شده از طریق بدن را می گیرد و شدت آن را اندازه گیری می کند که به آن امکان می دهد تراکم استخوان را محاسبه کند. تراکم سنجی حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد. نتیجه تراکم استخوان در مقیاسی ارائه می شود که منعکس کننده خطر نسبی پوکی استخوان و شکستگی است. این مقیاس «نمره T» نامیده می شود.
تست سنجش تراکم استخوان چگونه انجام می شود؟
عواملی که بر نتیجه اندازه گیری تراکم استخوان تأثیر می گذارند کدامند؟
- استعدادهای خانوادگی
- داروهای مصرف شده
- بیماری های همراه
- شکستگی های قبلی
چگالی سنجی استخوان درصورت لزوم دربارداران چگونه انجام می شود؟
بیمار باید در مورد بارداری به پزشک اطلاع دهد. در این مورد، برای او معاینه با استفاده از امواج اولتراسوند تجویز می شود، زیرا اشعه ایکس برای بدن در حال رشد، مضر است.
موارد منع استفاده از سنجش تراکم استخوان چیست؟
- اگر بیمار باردار است، نباید از معاینه اشعه ایکس استفاده کرد.
- درد یا اختلال در ناحیه کمر که به دلیل آن بیمار نتواند، حداقل تا نیم ساعت بی حرکت دراز بکشد.
نتیجه گیری
هدف اصلی این آزمایش، کاهش تراکم استخوان (پوکی استخوان)، ارزیابی خطر عوارض و اثربخشی درمان آن است. با پوکی استخوان، بافت استخوانی کلسیم و سایر مواد مسئول استحکام استخوان را از دست می دهد و ساختار آنها مختل می شود. با کاهش تراکم مواد معدنی، استخوان ها شکننده می شوند، خطر شکستگی افزایش می یابد و تغییر شکل اسکلتی امکان پذیر است.
در اینستاگرام تهران دیسک با ما همراه باشید.
