راشیتیسم مجموعه ای کامل از بیماری ها است که در تشکیل استخوان ها و دندان ها اختلال ایجاد می کند و همچنین تغییرات پاتولوژیک در عملکرد عضلات را مختل میکند.استخوان ها برای ذخیره کلسیم و فسفات که عامل تقویت استخوان است، به ویتامین D نیاز دارند. اگر کمبود دائمی و شدید ویتامین D وجود داشته باشد، می تواند باعث نرمی استخوان در نوزادان و کودکان شود.
نرمی استخوان چیست؟
یک بیماری استخوانی در کودکان و نوجوانان است که به دلیل کمبود شدید و طولانی مدت ویتامین D ایجاد می شود. این ویتامین برای جذب کلسیم و فسفات در بدن مهم است. کمبود ویتامین D رشد استخوان و رشد اسکلتی را دچار اختلال میکند، در نتیجه استخوان های کودک نرم می شوند و به اندازه کافی انعطاف پذیر نیستند. این عارضه نیز در بزرگسالان رخ می دهدوبه عنوان استئومالاسی شناخته می شود.
علل بروز راشیتیسم یا نرمی استخوان چیست؟
در شرایط عادی بدن انسان به ویژه کودکان برای جذب کلسیم و فسفر غذا به ویتامین D نیاز دارد. اگر کودکان این ویتامین کافی دریافت نکنند یا بدن آن ها در استفاده صحیح از ویتامین D دچار مشکل شود، ممکن است این بیماری ایجاد شود. در برخی موارد، عدم دریافت کلسیم کافی یا کمبود هر دو کلسیم و ویتامین D می تواند این عارضه را ایجاد میکند.
علائم نرمی استخوان چیست؟
- ریزش مو
- کوتاهی قد
- دیر به راه افتادن
- بدشکلی قفسه سینه
- دست و پا زدن یا راه رفتن مانند”اردک”
- تشنج
- شکستگی استخوان
- درد پا
- شکم بزرگ (مانند قورباغه)
- شکل جمجمه دراز با پیشانی بزرگ شده
- تاخیر دررویش دندان یا پوسیدگی مکرر و از دست دادن زودرس دندان
- انحنای پیشرونده پاها از لحظه شروع راه رفتن (به شکل O یا X شکل)
- ریزش مو
- عدم توانایی کودک برای راه رفتن طولانی
علائم نرمی استخوان درنوزادان چگونه است؟
- در ماه دوم تا سوم زندگی: بی قراری، پرش، تعریق (به ویژه در ناحیه سر)، طاسی در پشت سر
- در ماه سوم تا چهارم زندگی: تنش عضلانی ضعیف، افتادگی دیواره شکم، یبوست، حساسیت به لمس، در برخی مواقع اختلالات مهارت های حرکتی، تشنج صرع
روش های تشخیص نرمی استخوان کدامند؟
- آزمایش خون ناشتا: کلسیم، فسفر، کراتینین، آلکالین فسفاتاز، هورمون پاراتیروئید، ویتامین D
- آزمایش ادرار: (گرفتن یک نمونه ادرار صبحگاهی صحیح است) کلسیم، فسفر، کراتینین
- رادیوگرافی استخوان های اندام تحتانی و فوقانی قفسه سینه که نتایج آن علائم مشخص راشیتیسم را نشان می دهد.
نحوه تشخیص نرمی استخوان
یا راشیتسم درمان دارد ؟ راه های درمان آن چیست؟
- مصرف ویتامین D و محصولات حاوی آن (روغن ماهی، زرده تخم مرغ و غیره)
- روش های فیزیکی درمان: اشعه ماوراء بنفش، ماساژ، ژیمناستیک و حمام نمک
- رژیم درمانی
- درمان ارتوپدی (کفش های مخصوص با بند برای جلوگیری از صافی کف پا
نرمی استخوان در بزرگسالان چگونه خود رانشان میدهد؟
در بزرگسالان، استئومالاسی، نرم شدن دردناک استخوان ها، در ابتدا خود را به صورت درد ناشی از استرس در قسمت های مختلف اسکلت، به ویژه در مفاصل نشان می دهد. با پیشرفت بیماری، افراد مبتلا از ضعف عضلانی رنج می برندو به سرعت خسته می شوند. اگر بیماری پیشرفت کند، استخوان‌های نرم شده خم می‌شوند و حتی کوچک‌ترین حرکات ممکن است دردناک شود. خطر شکستگی استخوان نیز افزایش می یابد.
نقش ویتامین D در پیشگیری نرمی استخوان چیست؟
این ویتامین در پوست تحت تأثیر اشعه ماوراء بنفش تشکیل می شود. سپس در کبد و کلیه ها به شکل فعال تبدیل می شود. ما حدود ۸۰ درصد از ویتامین D مورد نیاز خود را از طریق نور خورشید پوشش می دهیم. ما ۲۰ درصد باقیمانده را از طریق غذا دریافت می کنیم.
ویتامین D نقش کلیدی در متابولیسم استخوان ایفا می کند جذب کلسیم و فسفات را از روده ها و کلیه ها افزایش می دهد ومواد معدنی مهم در استخوان هاتامین میکند. فقط کلسیفیکاسیون، یعنی ذخیره کلسیم و فسفات، باعث می شود که ماده نرم استخوانی سخت و جامد شود. این به اسکلت استخوان ثبات لازم را می دهد.
ویتامینD در چه منابعی وجود دارد ؟
ویتامین D را می توان به طور منظم از دو منبع در شرایط عادی تامین کرد. اولین آن ها نور خورشید است، پوست انسان با قرار گرفتن در معرض نور خورشید ویتامین D تولید می کند.
استفاده از کرم ضد آفتاب برای جلوگیری از اشعه های خورشید که باعث تولید ویتامین D پوست می شود نیز ممکن است از تولید ویتامین D جلوگیری کند. روغن ماهی، زرده تخم مرغ و ماهی های روغنی مانند سالمون حاوی ویتامین D هستند. امروزه ویتامین D به غذاها و نوشیدنی های مختلف مانند شیر، غلات و برخی آب میوه ها نیز اضافه می شود.
یا راشیتسم درمان دارد ؟ راه های درمان آن چیست؟
- مصرف ویتامین D و محصولات حاوی آن (روغن ماهی، زرده تخم مرغ و غیره)
- روش های فیزیکی درمان مانند اشعه ماوراء بنفش، ماساژ، ژیمناستیک، ساییدن و حمام نمک
- رژیم درمانی درمان ارتوپدی (کفش های مخصوص با بند برای جلوگیری از صافی کف پا)
عوارضی ناشی ازراشیتیسم چیست؟
- انحنای غیرطبیعی ساختار ستون فقرات
- توقف رشد
- نقایص دندانی
- بدشکلی استخوان و لرزش
عوارض راشیتیسم کدامند؟
عواملی که خطر نرمی استخوان را افزایش میدهد؟
- پوست تیره‌تر ملانین بیشتری دارد، رنگدانه‌ای که توانایی پوست برای تولید ویتامین D از نور خورشید را کاهش میدهد.
- کمبود شدید ویتامین D در مادر در دوران بارداری ممکن است باعث شود نوزاد با علائم راشیتیسم متولد شود یا چندین ماه پس از تولد این علائم را ایجاد کند.
- برخی از داروهای ضد تشنج و داروهای ضد ویروسی که برای درمان عفونت HIV استفاده می‌شوند، می‌توانند در توانایی بدن برای استفاده از ویتامین D اختلال ایجاد کنند.
کلام اخر
ویتامین D نقش کلیدی در متابولیسم استخوان ایفا می کند جذب کلسیم و فسفات را از روده ها و کلیه ها افزایش می دهد ومواد معدنی مهم در استخوان هاتامین میکند. فقط کلسیفیکاسیون، یعنی ذخیره کلسیم و فسفات، باعث می شود که ماده نرم استخوانی سخت و جامد شود. این به اسکلت استخوان ثبات لازم را می دهد.
در اینستاگرام تهران دیسک ما را دنبال کنید.
